2022 yılı için %17 olan yerli tütün kullanma zorunluluğunun, 2024 yılı için %25’e, 2025 yılı için %30’a çıkarılacağının belirtildiği raporda, bu oranın Cumhurbaşkanı kararıyla kademeli olarak %45’e artırılmasının Tütün Eksperleri Derneği tarafından desteklendiği ifade edildi. Raporda, sarmalık kıyılmış olarak tüketilmek üzere yıllık yaklaşık 35-45 milyon kilogram yaprak tütünün kayıt dışı olarak üretildiği tahminine yer verildi. 20 yıl içinde dal sigaraların ortalama ağırlığının 0,8632 gramdan 0,5501 grama düştüğü bilgisine yer verilen raporda, sigara üreticisi firmaların üretimde kullandıkları 1 kilogram tütünü 2003’te 58 paket sigara fiyatına satarken, aynı miktarda tütünü 2023 yılında 91 paket sigara fiyatına sattıkları vurgulandı.

Raporda, Türkiye’de geçtiğimiz yıl 609 milyon dolarlık tütün ithal edildiği, buna karşı 265 milyon dolarlık tütün ihraç edildiği ve net ithalatçı durumunun devam ettiği, tütün ihracatının yanında 680 milyon dolarlık tütün mamulü ihracatı ile beraber toplamda 945 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirildiği belirtildi.

Derneğin raporunda, toplam 260 bin perakende tütün mamulü ve alkollü içki satıcısının yanı sıra binlerce üretici ve 500’den fazla firmanın faaliyet gösterdiği sektörü düzenleyen ve denetleyen Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığı’nın, Cumhurbaşkanlığına bağlı özerk bir yapıya kavuşturulması gerektiğine vurgu yapıldı.

Tütün Eksperleri Derneği Yönetim Kurulu’nun hazırladığı 24 sayfalık “2023 Tütün ve Tütün Mamulleri Sektörü Raporu”nda şu başlıklara yer verildi:

• Sözleşmeli Tütün Üretimi: 2021 ve 2022 ürün yıllarında firmalar tarafından sözleşmeli üretim kapsamında gerçekleştirilen resmi alım miktarı yaklaşık 58 milyon kilogram olurken, 2023 ürün yılında ise bu miktarın 74 milyon kilogram civarında olacağı tahmin edilmektedir. Satın alınan tütün miktarındaki artışın, tütün mamulü üreticilerine getirilen yurt içinde satılan tütün mamullerinde yerli tütün kullanma zorunluluğunun olumlu bir yansıması olduğu değerlendirilmektedir.

• Sözleşmesiz Yaprak Tütün Üretimi: Sarmalık tütünler Doğu-Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde yüzyıldan fazla bir süredir üretilmekte olup, yıllık yaklaşık 35-45 milyon kilogram yaprak tütünün kayıt dışı olarak üretildiği tahmin edilmektedir. Bu miktarın 2022 yılında 29,4 milyon kilogramı kayıtlara geçmiştir.

UHA Haber Merkezi - AYDAN YALÇIN